فناوري نانو يا نانوتكنولوژي رشتهاي از دانش كاربردي و فناوري است كه جستارهاي گستردهاي را پوشش ميدهد. موضوع اصلي آن نيز مهار ماده يا دستگاههاي در ابعاد كمتر از يك ميكرومتر، معمولا حدود يك تا صد نانومتر است. در واقع نانو فناوري فهم و به كارگيري خواص جديدي از مواد و سيستمهايي در اين ابعاد است كه آثار فيزيكي جديدي - عمدتاً متأثر از غلبه خواص كوانتومي بر خواص كلاسيك - از خود نشان مي دهند. نانوفناوري يك دانش به شدت ميانرشتهاي است و به رشتههايي چون فيزيك كاربردي، مهندسي مواد، ابزارهاي نيم رسانا، شيمي ابرمولكول و حتي مهندسي مكانيك، مهندسي برق و مهندسي شيمي نيز مربوط ميشود. نانوفناوري ميتواند به عنوان ادامه? دانش كنوني به ابعاد نانو يا طرحريزي دانش كنوني بر پايههايي جديدتر و امروزيتر باشد.
موردهاي زير را ميتوان شاخههاي بنيادين دانش نانوفناوري دانست: نانو روكشها، نانو مواد، نانو پودرها، نانو لولهها(نانو تيوبها)، نانو كامپوزيتها، مهندسي مولكولي، موتورهاي مولكولي(نانو ماشينها)، نانو الكترونيك، نانو سيمها، DNA نانوسيم ها، نانو حسگرها، و نانو ترانزيستورها.
فناوري نانو كاربردهاي گستردهاي در دانشهاي گوناگون دارد كه از موارد مهم آن ميتوان به كاربردهايش در پزشكي براي ساخت داروهاي بدون آثار جانبي اشاره كرد كه تنها بر يك بافت ويژه تاثير ميگذارند. آنچه در پي ميآيد، اشاره به دستاوردي ويژه و كارساز در زمينه فناوري اطلاعات و ارتباطات است كه ضمن برخورداري از سرعت بسيار بيشتر، هزينه بسيار كمتري را نيز به خود اختصاص ميدهد. اصل اين نوشتار را ميتوان در پايگاه اينترنتي مقالات علمي ايران پيگيري كرد.
تاريخ فناوري اطلاعات، با وجود قدمت نه چندان طولاني خود، شاهد پيشرفتهاي خيرهكنندهاي بوده كه روشهاي ذخيره، پردازش و تبادل اطلاعات را بارها و بارها دگرگون كردهاند؛ اما به نظر ميرسد مسيري كه پيشرفتهاي فناوري اطلاعات، براي توليد سيستمها و دستگاههاي جديد و در نتيجه نرمافزارهاي متناسب با آنها طي ميكند، اكنون با وجود ساير دستاوردهاي تكنولوژيك مانند فناوري نانو، روندي صحيح و منطقي نباشد.
به مرور، ظرفيت و سرعت رايانهها، رو به افزايش گذاشت و اولين كامپيوتر خانگي (5150 (IBM قادر به ذخيره كردن 16384 رقم در حافظه ترانزيستوري خود شده بود. پيشرفتهاي بيشتر، ريزپردازندههاي سريعتر و ابزار مطمئنتري را براي پردازش و ذخيره اطلاعات، به كاربران رايانه معرفي كرد. در سال 1981 و با معرفي 5150 IBM، چه كسي گمان ميكرد كه بشر، شاهد تحولي چنين عظيم در فناوري اطلاعات و ارتباطات باشد: سيستمهايي با پردازندههاي فوق پيشرفته، داراي سرعت بسيار بيشتر و هزينه بسيار كمتر.
حجم و پيچيدگي زياد نرم افزارها
اما بهراستي دستاورد اين همه پيشرفت و فناوري براي بشر چه بوده است؟ سيستمهاي رايانهاي و كاربرد آنها با ظهور فناوريهاي جديد و به نسبت پيشرفتي كه اين فناوريها داشتهاند، آنقدر كه جذاب، زيبا و پر زرق و برق شدهاند، موثر و مفيد واقع نشدهاند. به جرات ميتوان گفت كه اكثر كاربران فعال رايانه قادر به استفاده از 80 درصد قابليتهاي برنامه Word نيستند! اكنون برنامهها و نرمافزارهاي رايانهاي، بسيار پيچيدهتر و پرحجمتر نوشته ميشوند، در بيشتر اوقات تنها به اين دليل كه سيستمهاي سختافزاري مورد استفاده آنها، داراي ظرفيت و منابع كافي براي پردازش اين نرمافزارها هستند.
پيشرفت فناوري در طراحي و ساخت سيستمها و سختافزارهاي مدرن، سطح استفاده از منابع و ظرفيت آنها را نيز به طرز چشمگيري افزايش داده است. حافظه، ديسكهاي سخت، پردازشگر، كارتهاي گرافيك و ساير سيستمهاي سختافزاري تنها به اقتضاي پيشرفت علم و فناوري، ارتقا يافته و برنامهها و نرمافزارهاي رايانهاي نيز به تبع آنها و به صورت كاملا غير ضروري، پيچيده، سنگين و حجيم شدهاند.
در اين شرايط، بسياري از سيستمهاي قديمي و نيز تجهيزات سختافزاري مربوط به آنها، ناگهان به ابزاري بيمصرف و بيهوده تبديل شده و موجب ايجاد خسارتهاي سنگيني گرديدند. بايد پرسيد كه دستاورد اين همه پيشرفت چه خواهد بود و عاقبت كار به كجا خواهد انجاميد؟
راهكار
در دنيايIT همه چيز ديوانهوار در حال پيشرفت است؛ اما استفاده از فناوري نانو در اين يورش بيرحمانه انسان به منابع و ظرفيتهاي مهم طبيعت، ميتواند گرهگشا و نجاتبخش باشد. اين نوع فناوري با استفاده اندك از انرژي و منابع آن، آثار و كاربردهاي بسيار مفيد و موثرتري در زندگي بشر خواهد داشت.
دنياي فناوري اطلاعات و جنبههاي مختلف آن نيز بيشك از تاثيرات مثبت نانوتكنولوژي بيبهره نخواهد ماند. هم اكنون از اين فناوري ميتوان براي كاربردهاي بسيار ساده، اما در عين حال سريع، دقيق و موثر استفاده كرد.
NanoScan، فناوري جديدي است كه با توجهي خاص به نانوتكنولوژي پا به دنياي IT و امنيت آن نهاده و قادر است صدها و هزاران كد مخرب فعال در سيستمهاي رايانهاي را بدون اشغال بخش زيادي از حافظه و ظرفيت سيستم رديابي كشف كند. با ظهور اين فناوري، دنياي امنيتIT، ناچار است كه دير يا زود استفاده از روشهاي معمول و نرمافزارهاي پيچيده و حجيم را فراموش كند و روند ايجاد پيچيدگيهاي غيرضروري و فربه كردن نرمافزارهاي امنيتي را متوقف سازد.